Juryrapport Latijn jongeren 2017-2018

Op 7 april vond in het Rijksmuseum voor Oudheden te Leiden de finale plaats van de Klassieke Olympiaden Latijn voor scholieren. De drie finalisten waren Laura Ruhé, Lieve de Putter (beide van het Vossius Gymnasium) en Sven Holtrop (Gemeentelijk Gymnasium Hilversum).

De drie finalisten waren overgebleven na twee voorrondes. Voor zowel de voorrondes als de finale lazen de leerlingen Latijnse teksten van de Romeinse geschiedschrijver Tacitus. De teksten van Tacitus gingen in alle rondes over keizer Tiberius. Tacitus’ verhaal over keizer Tiberius doet voor Game of Thrones niet onder. Tiberius heeft te kampen met jaloezie, overspel, moord en doodslag van familieleden en zijn beste vriend Aelius Seianus blijkt in werkelijkheid zijn grootste vijand.

De leerlingen die deelnamen aan de Olympiaden Latijn hebben zich in de snode plannen van deze Seianus verdiept. In de eerste ronde beantwoordden de leerlingen meerkeuzevragen, in de tweede ronde hebben ze uiteenlopende vragen beantwoord over een voorbereide passage, waarna zij konden kiezen uit twee creatieve schrijfopdrachten: fragmenten uit het dagboek van Tiberius of een briefwisseling tussen Tiberius en een goede vriend. Bij beide opdrachten was het voor de juryleden genieten hoe de leerlingen hun dagboekfragmenten of brieven voorzagen van stijlfiguren en verteltechnische middelen om de teksten te verfraaien. Bij de ene leerling heel bombastisch, bij de ander juist heel verfijnd!

In de finaleronde bespraken de drie finalisten, Laura, Lieve en Sven, twee teksten van Tacitus met twee universitair docenten, Suzanne Adema (Universiteit van Amsterdam) en Christoph Pieper (Universiteit Leiden). Uit hun laudatio van de kandidaten:
“We waren diep onder de indruk van de kennis en het begrip bij alle kandidaten van deze teksten van Tacitus. Tacitus is een moeilijke schrijver. Niet alleen de elliptische structuur van zijn zinnen is moeilijk, ook de vele mogelijke betekenislagen maken Tacitus’ bedoelingen zelfs voor geleerden lastig te doorgronden. Het vergt veel inlevingsvermogen en kennis van de context om Tacitus’ donkere kijk op de wereld door zijn woorden heen te zien schemeren, zeker als je een jongere van zestien/zeventien bent uit het voorspoedige Nederland in de 21ste eeuw. Des te knapper dus dat de finalist

en uiteindelijk betekenis wisten te geven aan een brief van Seianus en het antwoord van Tiberius. Seianus vroeg Tiberius om de hand van zijn familielid Livia en Tiberius antwoordde dat hij zich daar niet over uit wilde laten, maar dat hij toch wel veel argumenten tegen zo’n verbintenis zag. De finalisten begrepen dat Tiberius hier natuurlijk eigenlijk NEE zegt. Sven noemde dit schijnbewegingen, Lieve herkende de manipulatie en Laura vond dit ronduit onheilspellend: als je een verzoek doet aan een keizer en hij weigert dat, is er reden tot grote angst.

Het gemak waarmee Laura Ruhé tot deze en andere interpretaties kwam, waren voor ons het bewijs van een bovengemiddelde kennis van het Latijn, haar uitstekende voorbereiding en goede vaardigheden omtrent tekstbegrip en interpretatie. Laura heeft de Klassiek Olympiaden Latijn 2018 voor jongeren dan ook glansrijk gewonnen!”