Et victores sunt ... 2016-2017

Op zaterdag 11 maart 2017 vond in het Rijksmuseum van Oudheden de finalemiddag en prijsuitreiking van de Klassieke Olympiaden plaats. Aan deze herculische wedstrijd doen scholieren met Latijn en/of Grieks mee en ook volwassenen, zoals classici als niet-classici, werken aan vertalingen. Dit jaar was het al weer de vijfde keer dat deze olympiaden werden georganiseerd door Vrienden van het Gymnasium, Vereniging Classici Nederland en het Nederlands Klassiek Verbond en was de opzet voor de jongeren wat aangepast.

In september begonnen de wedstrijden voor de scholieren met een opgave die op school gemaakt werd. Voor Latijn werden de leerlingen bevraagd over Ariadne en Theseus en de docenten sturen 648 scores in, waarvan de beste 42 werden uitgenodigd voor een tweede ronde. Bij Grieks betrof het een ongeziene passage van Herodotus over een alternatieve versie rondom de roof van Helena en hieraan deden 238 leerlingen mee. De beste 42 werden ook in Amersfoort uitgenodigd voor de tweede ronde. De leerlingen lazen thuis of in de les Penelope's brief aan Odysseus of over Polycrates en de ring. Eind januari werden zij op het Stedelijk Gymnasium Johan van Oldenbarnevelt ondervraagd op inhoud en uitgedaagd met creatieve opdracht: schrijf een brief terug aan Penelope namens Circe of Calypso; schrijf een interview à la "Welkom bij de Romeinen" waarin je Polycrates een flink aan de tand voelt. De beste drie van elk vak lazen nog een finalepensum over Ariadne volgens Ovidius en de botten van Orestes aldus Herodotus.

Inmiddels hadden ook de volwassenen zich gebogen over de vertaalopgaven: de passage voor Latijn was van Aulus Gellius en ging over een zekere Sertorius die als leider met een leugen het gezag over zijn onderdanen wist te bewaren. De Griekse tekst kwam van de hand van Ploutarchos waarin hij vertelt over de vermoedelijke oorzaak van de grote aardbeving in Sparta in 464 v. Chr. en de wraak van Demokrita die hieraan ten grondslag zou liggen.

Tijdens deze middag trad Theatergroep Aluin op met hun voorstelling Electra unplugged die voor alle examenkandidaten Grieks van dit schooljaar gesneden koek is: Electra staat voor de moeilijke keuze nu ze haar broer terug heeft, moet zij haar vader wreken door haar moeder en diens minnaar te vermoorden? De goden spelen een belangrijke rol in de afweging van deze keuze en haar broer Orestes zal aanvankelijk ook gestraft worden voor de wraak. Aluin heeft dit verhaal weer op een mooie wijze weten te brengen, zoals we dat eerder gezien hebben met Antigone en Medea. Aansluitend sprak Wendelijn van der Leest over het Romeins convivium en nodigde zij ons uit om virtueel deelgenoot te zijn van zo'n banket in de oudheid. Ze had uitgebreid aandacht voor wat de Romeinen zoal aten en welke kruiden en specerijen zij gebruikten. Amusant waren de recepten van Apicius die in onze ogen vanwege ingrediënten als flamingotongen en kraanvogel wat vreemd over kwamen. Maar dit alles had natuurlijk als doel om de gasten te kunnen imponeren met de rijkdom en status van de gastheer.

De finalisten moesten ondertussen nog uitmaken wie in aanmerking kwam voor de eerste, twee en derde prijs en werden daarom uitgebreid mondeling ondervraagd door een jury van universitaire docenten: bij Latijn waren dit Diederik Burgersdijk (Universiteit van Amsterdam en Radboud Universiteit) en Suzane Adema (Vrije Universiteit Amsterdam) en bij Grieks Hugo Koning en Casper de Jonge (beiden verbonden aan de Universiteit Leiden). De volwassenen konden ondertussen genieten van het programma. De juryleden voor zowel de scholieren als de volwassenen waren onder de indruk van de geleverde prestaties.

De uitslag:

Volwassenen GrieksVolwassenen Grieks
Tom Ingelbrecht (classicus)
Christiaan van Andel Steenwijk (niet-classicus)

Volwasenen Latijn
Guido Kuiper (classicus)
Maryo van der Hilst (niet-classicus)

Jongeren Grieks

  1. Diederik van Langen (Gemeentelijk Gymnasium, Hilversum)
  2. Louise van der Vlugt (Chr Lyceum, Veenendaal)
  3. Sophie Voorhuijzen (Keizer Karel College, Amstelveen)

Jongeren Latijn

  1. Louise van der Vlugt (Chr Lyceum Veenendaal)
  2. Kevin Tittel (Johan de Witt-gymnasium, Dordrecht)
  3. Sasja Rabbers (Willem Lodewijk Gymnasium, Groningen)

De juryrapporten zullen binnenkort op de site van de Klassieke Olympiaden gepubliceerd worden.

Voor nu gaat de commissie verder met de voorbereidingen voor het schooljaar 2017-2018. Voor Latijn staat voor alle rondes Tacitus op het programma en bij Grieks is het onderwerp de Andromache van Euripides. De opgave voor de eerste ronde kan in september opgevraagd worden, de pensa voor de tweede ronde proberen wij voor de zomervakantie te publiceren. Ongeacht de deelname aan de tweede tonde zijn deze pensa ook geschikt om in het SE-programma van klas vijf op te nemen.

De Klassieke Olympiaden zijn een initiatief van de Vrienden van het Gymnasium, Vereniging Classici Nederland en het Nederlands Klassiek Verbond en worden financieel bijgestaan door Addisco Onderwijs, Atheneum Boekhandel, Eisma Edumedia, HermaionHistorische Uitgeverij, Labrys Reizen, Primavera Pers, Staal & Roeland en Theatergroep Aluin. Speciale dank gaat uit naar het Stedelijk Gymnasium Johan van Oldenbarnevelt in Amersfoort en het Rijksmuseum van Oudheden voor het beschikbaar stellen van hun ruimtes.

Tot volgend jaar!