In de negende Klassieke Olympiade stond Ovidius’ Ars Amatoria centraal. Dit dichtwerk is opgezet in de traditie van de antieke leerdichten, maar met als onderwerp de kunst van het beminnen. In het eerste boek geeft Ovidius de jongens tips hoe ze een meisje van hun keuze kunnen veroveren. In het tweede boek geeft hij adviezen hoe een jongen de relatie kan bestendigen. In het derde boek richt hij zich tot de meisjes en geeft hij hun tips om zo goed mogelijk voor de dag te komen om zo een gewenste jongen te verkrijgen. Zeker in deze tijden een werk dat sommigen de wenkbrauwen doet fronsen; mogelijk was dat ook in de oudheid al het geval en heeft dit werk er mede voor gezorgd dat keizer Augustus Ovidius uit Rome heeft verbannen.
In de eerste ronde die op de eigen school werd afgenomen, kregen de leerlingen een passage waarin Ovidius beschrijft hoe je het gekozen meisje kunt benaderen tijdens haar tocht in een draagstoel of wanneer ze ergens aan het wandelen is. Hierover werden 24 vragen gesteld, voor een groot deel meerkeuze, van grammaticale, inhoudelijke en cultuurhistorische aard.
Op basis van de ingestuurde scores werden 52 leerlingen uitgenodigd voor de tweede ronde. Voor deze ronde lazen deze leerlingen twee passages, samen 102 regels: het eerste deel uit het eerste boek over plaatsen, zoals het theater en het circus, waar een jongen gemakkelijk een geschikt meisje kan vinden en benaderen; het tweede deel uit het derde boek, waarin meisjes tips krijgen voor hun gedrag bij diners en bij het liefdesspel.
Gebruikelijk is dat deze ronde centraal wordt afgenomen in januari, wat vanwege de pandemie dit jaar onmogelijk bleek. Deze tweede ronde werd daarom ook op de eigen school afgenomen en bovendien pas in de tweede week van maart. Mede daardoor namen uiteindelijk 36 leerlingen deel.
In één van de creatieve opdrachten gingen leerlingen aan de slag om een verhaal te schrijven waarin een Romeinse man op zijn minst drie adviezen van Ovidius in praktijk brengt in een levensechte Romeinse setting. Bijzonder was de draai die sommigen aan het verhaal gaven: een jongen die afgepoeierd werd door een meisje dat ook Ovidius had gelezen, één met wie het meisje mee naar buiten ging om hem vervolgens aan haar vriend voor te stellen.
Andere leerlingen kozen voor de opdracht die aansluit bij de metoo-discussies: er wordt op tv een discussie gehouden over de vraag of Ovidius’ werk wel of niet op school of universiteit behandeld mag worden. Hiervoor mochten zij de discussie beschrijven tussen een voor- en tegenstander, wat fraaie staaltjes van retoriek opleverde.
Natuurlijk hebben de leerlingen ook hun kennis van het Latijn laten blijken in een toets over de gelezen tekst. Hierin werden vragen van uiteenlopende soort gesteld, van etymologie tot tekstinterpretatie en van grammatica tot actualiteit.
Uiteindelijk werden op grond van het totaal van de tweede ronde drie kandidaten uitgenodigd voor de finale. Omdat deze feestelijke finale in april helaas niet kon doorgaan, hebben de juryleden zich ook dit jaar bereid verklaard tot een online-gesprek.
Hieronder volgt hun verslag.
Op zaterdagmiddag 10 april 2021 vond de finale plaats van de Klassieke Olympiaden Latijn. Drie excellente kandidaten hadden zich ter voorbereiding verdiept in Ovidius’ Ars Amatoria: Kallista Komdeur van het Stedelijk Gymnasium Johan van Oldebarnevelt te Amersfoort, Pepijn Neger van het Stedelijk Gymnasium te Breda en Emma Vinkenoog van het Spinoza Lyceum te Amsterdam. Elke kandidaat kreeg gedurende een half uur de kans te laten zien wat hij of zij in huis had. De jury, bestaande uit Christoph Pieper van de Universiteit Leiden en Lidewij van Gils van de Universiteit van Amsterdam, was onder de indruk van de inzet en talenten van de drie kandidaten. Kallista was bijzonder goed voorbereid en wist haar gedegen grammaticale kennis goed toe te passen, ook bij een stukje ongeziene vertaling, waar ze zich direct nieuwsgierig en enthousiast aan wijdde. Pepijn maakte indruk met een prachtige voordracht van Ovidius, waarbij hij een onwaarschijnlijk groot gevoel voor metriek en inhoud wist te combineren. Daarnaast toonde hij zich een zelfstandige lezer van Ovidius’ verzen en liet hij zich met zichtbaar plezier verrassen door een nieuwe tekst. Emma gaf een voorbeeldige vertaling van de geselecteerde passage en ze wist metriek en formulering van Ovidius op knappe wijze te verbinden aan een eigen interpretatie. Het lukte haar bovendien de ongeziene passage uit de Remedia Amoris snel en foutloos voor te vertalen. Kortom, de jury heeft een zeer aangename middag doorgebracht met deze geweldige leerlingen en feliciteert graag de finalisten zelf, en hun familie en docenten met het niveau en plezier in Latijn dat zij al zo jong weten te behalen. Kallista behaalde de derde prijs, Pepijn de tweede. De winnares van 2021 is Emma Vinkenoog die we daarmee graag extra gelukwensen.
Bij de prijsuitreiking was ook een lid van de Olympiade-commissie aanwezig (Vera van de Ven van de VCN) die de gewonnen bekers via de online kanalen in elk geval alvast kon tonen. We hopen dat de finalisten van 2020 en 2021volgend jaar alsnog naar het RMO kunnen komen om met de jury en de finalisten van 2022 te proosten op hun welverdiende prijzen.
Zoals gebruikelijk ontvangen de kandidaten een beker, een geldbedrag en een boekenpakket van de Athenaeum Boekhandel in Amsterdam. De wisselbeker zal het komend jaar naar Amsterdam gaan. Het organisatiecomité zal uitzwermen om een en ander aan de leerlingen uit te reiken. Niet onvermeld mag blijven dat Emma Vinkenoog en Pepijn Neger ook deelnamen aan de finale Grieks.
Het organisatiecomité feliciteert de kandidaten van harte met het behaald resultaat en dankt de beide juryleden voor hun zeer gewaardeerde inzet en de wijze waarop zij voor de 2e keer online de finale vorm hebben geven.